Pomaklar

Bu maddedeki bilgilerin doğrulanabilmesi için ek kaynaklar gerekli. Lütfen güvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin geliştirilmesine yardımcı olun. Kaynaksız içerik itiraz konusu olabilir ve kaldırılabilir. Kaynak ara: "Pomaklar" – haber · gazete · kitap · akademik · JSTOR (Ağustos 2021) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin)

Pomaklar
Pomaci (okunuşu: Pomatsi), Помаци, Πομάκοι

Önemli nüfusa sahip bölgeler
Türkiye	346.000 (2010)[1] - 600.000[2]
Bulgaristan	67.350 (2011)[3] 268.971 (1990)[4]
Yunanistan	30.000 (1981)[5] 30.000 (1998)[6]
Diller
Pomakça, Bulgarca, Yunanca, Türkçe[7][8][9][10]
Din
Sünni İslam, Alevilik

Pomaklar (Bulgarca: Помаци Pomatsi, Yunanca: Πομάκοι Pomákoi), başta Balkanlar'da Rodop Dağları, Kuzey Bulgaristan ile Aşağı Trakya, Makedonya, Batı Anadolu'da ve dünyanın değişik yerlerinde yaşayan, dilleri Slavca; çoğunluğu Müslüman kökenli olan bir halktır. Müslümanlığı seçen Bulgarlara da verilen bir isimdir.^[11]

Osmanlı’nın Balkanlar’a yaptığı akınlarda Müslümanlığı seçen bir topluluktur.^[11][12] Mübadele anlaşmaları sonucu Yunanistan’da ikamet eden Pomakların bir bölümü; Trakya’da boşaltılan Rum köylerine yerleştirilmiştir.

Müslüman olmalarından dolayı Bulgarlar milliyetçileri tarafından sürekli baskıya, ötekileştirilme politikasına ve katliama maruz kalmışlardır.

Balkan Savaşlarıyla Pomaklar üzerindeki baskı artmış, savaş sırasında Bulgaristan Genelkurmay Harekât Dairesi Başkanı Orgenaral Sarafov’un emriyle, Rodop ve Pirin bölgelerinde bütün Müslüman Pomakların resmen Hristiyanlaştırılması ve Bulgarlaştırılması, kabul etmeyenlerin ise imha edilmesi kararı alınmıştır. Balkan Savaşları ve sonrasında Bulgarların, Pomaklar ve diğer unsurlar üzerinde izledikleri Hristiyanlaştırma politikaları daha sistematik şekilde sürmüştür. 1912 ve 1942 tarihleri arasında isim değiştirme kampanyaları sırasında Bulgar yöneticilileri tarafından Pomak köylerine papazlar gönderilerek zorla Hristiyanlaşmaları yönünde çaba sarf etmişlerdir.^[13][14]

Balkan Savaşı’nın bitmesiyle birlikte Pomaklara uygulanan baskı ve asimilasyon politikası daha da şiddetlenince, Osmanlı Devleti’nin Sofya Elçisi Fethi Bey (Okyar), Sofya Ateşemiliteri Mustafa Kemal Paşa ile birlikte Bulgar Hükûmeti’nin bu uygulamalarından vazgeçmesi, uyguladıkları asimilasyon ve soykırımı engellemek ve farkındalık oluşturmak için çalışma başlatmışlardır.^[15][16] Fethi Bey, Osmanlı Devleti’nin Pomak köylerinde Hristiyan din adamlarının uzaklaştırılması dışında herhangi bir önemli adım atmadığını, gerekli önlemlerin biran önce alınmasını istemiştir.^[17]

1. ^ Turkey “People Groups” 19 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Joshua Project (İngilizce)
2. ^ "Türkiye'deki Kürtlerin sayısı!". 6 Haziran 2008. 24 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2010. 
3. ^ 2011 Bulgaristan genel nüfus sayımı raporunda “Müslüman inancına sahip Bulgar etnik grubu” ("българската етническа група 67 350 - с мюсюлманско вероизповедание") ibaresi altında bu rakam belirtilmiştir. bk.: Преброяване 2011 27 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Bulgarca)
4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2020. 
5. ^ H. Poulton, The Balkans, Minorities and Governments in Conflict, (1993)
6. ^ “Also spoken in: Greece” 16 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Ethnologue (İngilizce)
7. ^ "Ethnologue, Languages of Greece.Bulgarian". 5 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2015. 
8. ^ "Ethnologue: Languages of the World Fourteenth Edition.Bulgarian". 16 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2011. 
9. ^ "Encyclopaedia Britannica, Pomak People". 2 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2015. 
10. ^ "Social Construction of Identities: Pomaks in Bulgaria, Ali Eminov, JEMIE 6 (2007) 2 © 2007 by European Centre for Minority Issues" (PDF). 26 Mart 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2015. 
11. ^ ^{a b} "POMAKLAR - TDV İslâm Ansiklopedisi". POMAKLAR. İslam Ansiklopedisi. 14 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2020. 
12. ^ Selian, Edouard. "From Christian Sect and Social Movement to Paulician State and Nation of Muslim, Catholic, and Orthodox Paulicians". Academia.edu (İngilizce). 9 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2020. 
13. ^ "Zulüm". 7 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
14. ^ "Tek Parti Dönemi". 14 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
15. ^ Garabet K Moumdjian, Ph D. "The Young Ataturk: From Ottoman Soldier to statesman of Turkey, George Gawrych". 15 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2022. 
16. ^ Gawrych, George W. (2013). The young Atatürk : from Ottoman soldier to statesman of Turkey. Londra: I.B. Tauris. ISBN 978-1-78076-322-4. OCLC 839527835. 
17. ^ Pinar, Mehmet. "TEK PARTİ DÖNEMİNDE POMAKLAR (1923-1946) The Pomaks in the Single-Party Era (1923-1946". 14 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2022.